Ký ức tuổi thơ - mùa săn chuột đồng

Thôi thì tùy theo ngẫu hứng của những tay đầu bếp Sài Gòn mà chuột đồng lên đĩa, vào mâm với vô số món khác nhau. Không nhất thiết phải dân nhậu sành điệu nhưng ai cũng đều công nhận chuột đồng là món khoái khẩu, lạ miệng với dân thành phố mà giá cả nhà hàng tính không hề rẻ. Còn vấn đề chuột đồng có phải là thứ thiệt ở chốn đồng quê, rẫy bái hay... chuột cống thành phố không thì chỉ có chủ quán nhậu, chủ nhà hàng mới biết.

Bất kỳ ai ở chốn thôn quê đều biết rất rõ chuột đồng không phải là con vật hôi hám. Chúng ở hang rất sạch, thịt rất ngon, nhiều dinh dưỡng và cho trẻ con chúng tôi ngày thơ ấu một thú đi săn đầy hấp dẫn, sôi động, vừa giải trí vừa có món ăn ngon kiểu dân dã. Những buổi đi săn chuột đồng thuở ấu thơ đầy háo hức, náo nhiệt, tạo ấn tượng khó phai mờ luôn thúc giục tôi trở về với kỷ niệm tuổi thơ đầy hình ảnh tươi vui, ngọt ngào ở một góc làng quê.

Chuột đồng sinh sống quanh năm ở ruộng rẫy, chúng đào hang ở bờ ruộng làm nơi trú ẩn, sinh sôi, phát triển họ hàng nhà chuột. Đặc biệt rộ lên khi mùa lúa chín vàng đồng, lúc đó họ hàng nhà chuột béo núc ních, lông bóng mượt, thịt rất ngon vì chúng ăn lúa phủ phê, khẩu phần còn được dặm thêm các loại ốc, cua đồng, mầm cây non... Lúc này một hang chuột ngoài chuột bố mẹ còn có một đàn con đông đúc, mập mạp, béo tròn. Đó cũng là thời điểm mùa săn chuột đồng của trẻ con thôn quê bắt đầu nhộn nhịp.

Chúng tôi chuẩn bị cuốc, chĩa một mũi, ba mũi, gậy và ít ra đứa nào cũng phải có một chú chó ta tên Mực, Vện, Cò, Vàng... được tập luyện thành thục cho việc săn chuột trước đó rất công phu. Chỉ cần cậu chủ huýt sáo, búng tay, dậm chân, đập gậy là chú chó tinh khôn hiểu ý phóng tới, đánh hơi hang chuột, phóng vào bụi rậm hoặc nhào luôn xuống kênh làm cuộc bơi đua nước rút với họ hàng nhà chuột và dù cho con chuột ranh mãnh, xảo quyệt, bơi giỏi, lặn sâu đến thế nào cuối cùng cũng đành thúc thủ trước con chó tài ba có cú đớp thiện nghệ hay cú phóng chỉa thần sầu của cậu chủ.

Ký ức tuổi thơ về mùa săn chuột đồng.

Toán thợ săn chúng tôi ngày ấy ít nhất từ hai đứa trở lên, và năm đứa là lý tưởng. Năm thợ săn với năm mũi chĩa hoặc gậy, năm con chó tinh khôn và một cây cuốc đào là coi như một toán thợ săn hoàn hảo, đầy hứa hẹn sẽ mang về chiến lợi phẩm khả quan. Săn chuột đồng thuận lợi nhất vào buổi trưa kéo dài cho tới lúc mặt trời xế bóng, nước lớn đầy dưới kênh là kết thúc.

Mở đầu thời điểm đi săn là săn chuột đồng trên bờ ruộng. Toán thợ săn sẽ cắt cử hai... “thợ đào” vai vác cuốc, sức khỏe dẻo dai để thay phiên nhau đào hang chuột. Hang ổ nhà chuột đầy dưới chân bờ ruộng, nhiều ngõ ngách liên thông với nhau có khi dẫn tới một... ổ rắn hổ. Chuyện đào hang chuột nhưng quay ra đập rắn hổ là chuyện bình thường vì đi săn chuột mà không gặp rắn mới lạ. Nhưng chuột là chuột, còn rắn là rắn. Thứ nào cũng là... mồi bén mà ai cũng mê.

Họ hàng nhà chuột rất tinh ranh, khi hang bị đào, ngách bị nhét chặt chúng liền ngụy trang... bịt hang chính khiến tay đào lơ tơ mơ tưởng đến đây là hang cùng sẽ bỏ cuộc. Nhưng chú chó tinh khôn, dày dạn kinh nghiệm và cái mũi thính, đánh hơi cả dặm sẽ nhảy vào khịt khịt, hai chân bươi đất và khi chú đã “quyết tâm” đánh hơi, mũi khịt liên tục, hai chân bươi lia lịa thì chắc chắn trong đó có một “nồ gọ” tức ổ chuột con mà chuột cha mẹ tinh ranh muốn ngụy trang để giấu những đứa con lít nhít của mình.

Thế là toán thợ săn hốt trọn ổ chuột cha mẹ lẫn đám chuột con. Chuyện hốt ổ nguyên cái hang chuột sẽ rất hồi hộp, căng thẳng và náo nhiệt nhất khi đào trúng hang chuột cống nhum. Cũng cùng là họ hàng nhà chuột nhưng chuột cống nhum lại to như con heo con mới sinh, chúng luôn ở một đôi con đực con cái, lông đen mun, rất hung dữ có thể chống trả lại chó và nếu có con nhỏ chúng lại càng hung dữ và khè như rắn hổ để đe dọa chó.

Nhưng vui nhất, sinh động nhất là khi chúng tôi săn chuột đồng dưới kênh nước đang lớn. Toán thợ săn đi hàng dọc hai bên bờ kênh, gậy đập vào lùm bụi ô rô, cóc kèn, dừa nước cho lũ chuột trú ẩn trong đấy sợ hãi phóng xuống kênh, lập tức chĩa một mũi, ba mũi phát huy tác dụng phóng theo vèo vèo, con nào không trúng chĩa thì bị chó phóng theo ngoạm cổ tha lên bờ. Chuột khi phóng xuống kênh lặn luôn, lặn rất sâu nhưng bị... lộ vì sủi tăm dài dài trên mặt nước nên chúng tôi bám theo, chờ chúng nổi đầu lên là phóng chĩa, ít có phát nào trượt.

Bây giờ, chuột đồng đã là món “đặc sản” của các quán ăn, nhà hàng khắp nẻo đường thành phố. Nhưng tôi vẫn nhớ nhất hương vị món thịt chuột quê nhà do chính chúng tôi săn bắt được và cùng nhau chế biến theo kiểu dân dã. Món chuột đồng ruộng lúa thấm đẫm hương vị tuổi thơ không dễ tái hiện được.

Võ Thu Sơn - Ảnh: Internet

Nên đọc

Đặc sản chuột rừng có một không hai ở núi rừng Trà My

Hà Nội: Kinh hãi săn chuột cống làm đồ nhậu đặc sản

Rùng mình với “công nghệ” chế biến đặc sản “kebab thịt chuột”

Rùng rợn đi ăn lẩu cua, gặp phải lẩu 'chuột chết'