Doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu lãi suất cao ngất ngưởng

(NTD) - Mặc dù lãi suất trung - dài hạn của các tổ chức tín dụng chỉ xoay quanh 9-11%/năm nhưng cho vay trong lĩnh vực bất động sản bị siết lại khiến nhiều doanh nghiệp địa ốc phải tìm nguồn vốn thông qua kênh trái phiếu doanh nghiệp với lãi suất cao ngất ngưỡng.

Trái phiếu doanh nghiệp bất động sản có lãi suất cao nhất được phát hành trong 6 tháng đầu năm.

Lãi suất đến 14,45%/năm

Theo thống kê của CTCP Chứng khoán MB (MBS), trong 6 tháng đầu năm đã có gần 70.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được phát hành. Trong đó nhóm ngành ngân hàng, bất động sản chiếm tỷ trọng lớn nhất, lần lượt 36,8% và 28,3%, tương đương 25.700 tỷ đồng và 19.749 tỷ đồng.

Mặc dù, nhóm ngành ngân hàng dẫn đầu phát hành nhưng lãi suất trái phiếu chỉ ở mức 6,4-6,9%/năm, thấp hơn lãi suất huy động của các tổ chức tín dụng ở kỳ hạn 12 tháng trở lên.

Lĩnh vực kinh doanh bất động sản có tỷ lệ vốn vay cao, nhưng dòng vốn trong lĩnh vực này tiếp tục bị Ngân hàng Nhà nước thắt chặt nên các doanh nghiệp địa ốc phải tìm đến kênh huy động vốn khác như phát hành cổ phiếu, trái phiếu. Giá cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp bất động sản dưới mệnh giá (10.000 đồng/CP) nên sức hút với nhà đầu tư gần như không có.

Vì vậy, nhiều doanh nghiệp bất động sản phải đẩy mạnh huy động vốn qua kênh trái phiếu doanh nghiệp với mức lãi suất rất cao, phổ biến trên 10-12%/năm. Trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản thường có tài sản bảo đảm dưới dạng quyền sử dụng đất, cổ phiếu với kỳ hạn phổ biến là 2 năm và cá biệt là CTCP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật TP.HCM (CII) lên đến 10 năm cho khoản trái phiếu 1.150 tỷ đồng, lãi suất 7,2%/năm.

Lãi suất trái phiếu cao nhất thuộc về CTCP Phát triển Bất động sản Phát Đạt (PDR) lên tới 14,45%/năm cho 200 tỷ đồng được phát hành vào ngày 8/4. Đợt phát hành ngày 4/6, PDR phát hành 99 tỷ đồng trái phiếu với lãi suất thấp hơn nhưng cũng lên tới 12%/năm.

Từ nay đến cuối năm, PDR còn 2 đợt phát hành nữa với tổng giá trị lên 700 tỷ đồng. Bao gồm 550 tỷ đồng kỳ hạn 5 năm với lãi suất 10,5%/năm trong năm đầu tiên và các năm tiếp theo được tính bằng lãi suất tiền gửi kỳ hạn 24 tháng tại Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) cộng với 3,5%; và 150 tỷ đồng với lãi suất 14%/năm, kỳ hạn 1 năm. Mục đích của tất cả các đợt phát hành này đều dùng tài trợ dự án khu đô thị du lịch sinh thái Nhơn Hội (khu kinh tế Nhơn Hội, tỉnh Bình Định).

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư Công ty TNHH MTV Chứng khoán Maybank Kim Eng nhận định: Hiện nay, ngành bất động sản đang thiếu vốn nhưng hoàn toàn có thể vay ngân hàng với lãi suất dưới 12%/năm. Nhưng các doanh nghiệp này vay ngân hàng không được do không đủ điều kiện để vay hoặc tài chính có nhiều vấn đề nên phải phát hành trái phiếu.

Nhu cầu nguồn vốn cho 6 tháng cuối năm rất lớn nên hàng loạt doanh nghiệp địa ốc đã lên kế hoạch phát hành trái phiếu. CTCP Đầu tư Bất động sản Hưng Lộc Phát đã được đại hội đồng cổ đông thường niên 2019 thông qua phát hành trái phiếu trị giá 2.000 tỷ đồng. CTCP Tập đoàn Đất Xanh (DXG) phát hành 400 tỷ đồng, kỳ hạn 2 năm và lãi suất 12%/năm.

Thiếu vốn nên nhiều dự án bất động sản phải phơi sương, phơi nắng trong nhiều năm liền.

Chủ nợ là ai?

Lãnh đạo PDR cho biết các chủ nợ trong 2 đợt phát hành vừa qua đến từ công ty chứng khoán, công ty bảo hiểm như: CTCP Chứng khoán Thành Công, CTCP Chứng khoán Hải Phòng, Tổng CTCP Bảo hiểm Bảo Long, CTCP Thương mại Dịch vụ Tư vấn Đầu tư Sài Gòn 3, Vietnam Debt Fund SPC và 2 nhà đầu tư cá nhân.

Trong đợt phát hành 200 tỷ đồng trái phiếu vào ngày 18/3 của CTCP Đầu tư Văn Phú - Invest (VPI), kỳ hạn 2 năm và lãi suất 9,7% được Công ty TNHH Chứng khoán Vietcombank (VCBS) và Tổng CTCP Bảo hiểm VietinBank ôm trọn. Còn 450 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 2 năm, lãi suất 12%/năm của CTCP Đầu tư và Kinh doanh Nhà Khang Điền (KDH) được phát hành duy nhất cho Vietnam Debt Fund SPC.

Ngoài các quỹ đầu tư, công ty chứng khoán, công ty bảo hiểm mua trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản nhiều ngân hàng cũng tham gia hoạt động này. Đợt phát hành trái phiếu 650 tỷ đồng, kỳ hạn 10 năm với lãi suất 10% vào 12/6 của CTCP Đầu tư và Xây dựng Vịnh Nha Trang, nhà đầu tư duy nhất là Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB).

Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) đã mua toàn bộ trái phiếu với tổng mệnh giá 925 tỷ đồng do Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Du Lịch Hoàng Trường phát hành với kỳ hạn 5 năm và lãi suất 9,5%/năm.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính báo cáo

Mới đây tại phiên họp của Ban Chỉ đạo Trung ương về đổi mới và phát triển doanh nghiệp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết có thông tin doanh nghiệp phát hành trái phiếu với lãi suất rất cao, từ 12-14%/năm và lo ngại sẽ ảnh hưởng tới việc điều hành lạm phát, lãi suất đã được Chính phủ đặt mục tiêu từ trước.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh: Phải thúc đẩy thị trường trái phiếu doanh nghiệp để giảm phụ thuộc vào kênh vốn của ngân hàng thương mại. Nếu vốn của doanh nghiệp mà dựa cả vào ngân hàng thương mại thì sẽ khó khăn. Do vậy, phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp là bước tất yếu. Doanh nghiệp có nhu cầu vốn mà họ phát hành được thì tốt, tăng vốn cho nền kinh tế. Nhưng nếu có bất thường, thiếu minh bạch hoặc thiếu an toàn thì phải chấn chỉnh.

Phó Thủ tướng đề nghị: “Bộ Tài chính phối hợp với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước sớm báo cáo việc này”.

Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan lưu ý các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản phát hành trái phiếu doanh nghiệp khi đây không phải là kênh cần khuyến khích hiện nay, đang cần dẫn vốn đúng mục tiêu, liều lượng phù hợp.

TRÍ NGUYỄN

Nên đọc