Tháng 3/2016, Quân chủng Hải quân đã tổ chức thượng cờ, chính thức đưa vào hoạt động tàu buồm huấn luyện 286-Lê Quý Đôn. Con tàu được đặt theo tên một vị quan thời Lê trung hưng, cũng là nhà thơ và được mệnh danh là "nhà bác học lớn của Việt Nam trong thời phong kiến".
Đây là tàu buồm thuộc loại hiện đại bậc nhất trên thế giới và khu vực, hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết. Tàu có chiều dài tổng thể 67m, rộng 10m, chiều cao mạn lớn nhất 5,75m, lượng giãn nước đầy tải 857 tấn, có 3 cột buồm lớn với chiều cao hơn 40m, diện tích cánh buồm 1.400m2. Kéo toàn bộ buồm mất khoảng 45 phút, lực lượng ít nhất 50 người.
Tàu biên chế 30 người và có thể phục vụ 80 học viên đi thực tập đường dài; kết hợp thực hiện các hoạt động ngoại giao với các nước trong khu vực ASEAN. Con tàu mang thông điệp hòa bình và hữu nghị, đang ngày càng trở nên quen thuộc với các nước bạn bè trong khu vực. Gần đây nhất vào tháng 10/2023, tàu Lê Quý Đôn vừa có chuyến hải trình kéo dài 17 ngày chở đoàn công tác của Hải quân nhân dân Việt Nam tới đảo quốc sư tử thăm, giao lưu với Hải quân Singapore.
Trên tàu được trang bị hệ thống điện tử, thiết bị hàng hải hiện đại gồm máy tàu, thông tin - radar, cơ điện, boong... Tàu có đầy đủ mọi tiêu chuẩn hoạt động theo Công ước của Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO).
Khu vực đài thông tin tìm kiếm cứu nạn được thiết kế tối tân, giúp sớm phát hiện mục tiêu cần tìm; phía boong tàu được trang bị cầu trục gắn với cano cao tốc cứu hộ. Phòng máy tính đào tạo, huấn luyện học viên; khu tiếp khách; không gian bếp và huấn luyện kỹ năng đi biển cho thủy thủ viễn dương và hoạt động đường dài; sẵn sàng tham gia các hoạt động giao lưu hải quân, hàng hải quốc tế và mọi nhiệm vụ quân sự được giao.
Tàu Lê Quý Đôn được thi công tại Nhà máy Marine Project (Ba Lan) trong thời gian 1 năm, được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị tối tân, hiện đại theo công nghệ đóng tàu biển của Ba Lan và thế giới.
Khởi hành tại Ba Lan từ ngày 26/9/2015, tàu buồm 286-Lê Quý Đôn vượt hơn 20.000 hải lý an toàn, với thời gian đi biển 122 ngày, đi qua Đại Tây Dương, eo biển Cariber, Thái Bình Dương, vượt qua hai cơn bão lớn với sức gió cấp 11, bốn đợt áp thấp.
Tàu 286-Lê Quý Đôn được biên chế về biên đội tàu huấn luyện thực hành thuộc Học viện Hải quân nhằm huấn luyện, rèn luyện thủy nghiệp cơ bản, kỹ năng đi biển cho thủy thủ viễn dương, hoạt động đường dài, tham gia các hoạt động giao lưu hải quân, hàng hải quốc tế.
Việc đưa chiếc tài buồm vào biên chế của Học viện Hải quân là thành công bước đầu rất quan trọng trong lộ trình xây dựng đa dạng lực lượng tàu mặt nước của Hải quân Việt Nam, minh chứng cho tầm nhìn chiến lược của Nhà nước Việt Nam trong công tác đào tạo cán bộ, thủy thủ hải quân tiên tiến, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc trong tình hình mới.