Sàn giao dịch heo như sàn chứng khoán – Đề án của Sở Công thương thành phố có mang tính khả thi?

Với đề xuất mở sàn giao dịch này, các chủ thể tham gia như: doanh nghiệp xuất nhập khẩu; doanh nghiệp chăn nuôi và giết mổ; chợ đầu mối đều bày tỏ ý kiến đồng thuận và cho rằng đây là thời điểm tốt nhất để sàn giao dịch chính thức đi vào hoạt động.

Đứng dưới góc độ doanh nghiệp bà Đỗ Thị Thu Nga – Giám đốc pháp lý CTCP Masan Meatlife nhận thấy việc thành lập sàn giao dịch heo là hợp lý. Nhất là trong bối cảnh dịch tả heo Châu Phi đang hoành hành khiến nguồn cung sụt giảm, nhưng nhu cầu tiêu thụ của người dân không giảm đi chút nào. Ngoài ra việc thành lập sàn giao dịch heo ngay lúc này tạo ra một phương thức kinh doanh mới, minh bạch về giá cả. Giúp người chăn nuôi và các chủ thế khác tiến gần với nhau hơn.

Còn ông Nguyễn Đăng Phú - Phó Tổng giám đốc Công ty Vissan cho biết hiện nay Vissan mỗi ngày làm gần 1.200 con heo, nên doanh nghiệp này luôn muốn đặt hàng trước không cần phải nhất thiết trong ngày, mà có thể tuần hay tháng. Đại diện đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực kinh doanh thực phẩm liên quan đến thịt tại TP.HCM còn cho biết khi minh bạch ra bằng cách lập sàn giao dịch heo sẽ giải quyết được bài toán được mùa mất giá mà chính phủ đau đầu trong thời gian qua.

Theo ông Nguyễn Ngọc Hòa – Phó ban quản lý đề án, đây chính là thời điểm tốt nhất để vận hành sàn giao dịch heo.Nếu có sàn giao dịch thịt heo, cơ sở chăn nuôi và chợ đầu mối sẽ giao dịch trực tiếp. Người chăn nuôi và chợ đầu mối có quyền quyết định chính. Nhưng sẽ không có một chủ thể nào bị loại bỏ khỏi dù đó là thương lái.

“Sản phẩm tôi làm ra tôi biết được giá bán trên thị trường, và như vậy qua sàn thông tin sẽ trở nên minh bạch. Thương lái vẫn tiếp tục tham gia vào sàn giao dịch, mình sẽ chuyên môn hóa chức năng của họ là làm dịch vụ logistics. Tức là họ sẽ đi kết nối, đi bắt heo từ các cơ sở chăn nuôi đưa vào cơ sở giết mổ sau đó giao lại cho các thương nhân chợ đầu mối. Và thương nhân ở chợ đầu mối họ là người mua họ được biết giá mua của họ, biết được giá của người nông dân bán là bao nhiêu. Hay nói cách khác giá đã được quyết định bởi 2 chủ thể quan trọng là người bán và người mua”, ông Hòa nói.

Mặc dù đại đa số các chủ thể liên quan đều tán thành việc sớm có sàn giao dịch heo. Tuy nhiên vẫn không ít luồn ý kiến băn khoăn về tính khả thi của đề án này.

Ông Đỗ Hà Nam – Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê, Ca cao Việt Nam chia sẻ trước khi có sàn giao dịch heo, sàn cà phê ở Buôn Mê Thuộc đã thất bại dù có đủ điều kiện nhưng khi đưa vào hoạt động lại không đúng với dự định đã đề ra.

Ông Nam cho biết thêm, "có những điều kiện mà khi chúng ta đi vào thực hiện nó không có trong thực tiễn và không áp dụng được. Đối với trường hợp sàn thịt heo lần này, chúng ta phải đọc cho kĩ những sự thành công và không thành công của các nước. Thứ hai là chúng ta phải xem xét sự khác biệt giữa sàn giao dịch giữa các nước đó với Việt Nam. Đặc biệt là cơ chế, chính sách ở Việt Nam so với các nước khác. Một vấn đề nữa là để đầu tư một cái sàn thì chi phí rất lớn. Nuôi sàn đó thành công thì đòi hỏi chi phải lớn đủ để trang trải chi phí. Vậy những hoạt động giao dịch đó là cái gì và làm thế nào để trang trải phí thì chúng ta phải xác định cho được”.

 Một vấn đề khác cũng được các bên quan tâm là đơn vị nào sẽ đứng ra quản lý sàn giao dịch này. Bởi khi Nhà nước kiến tạo ra cơ chế vận hành, xây dựng hệ thống luật lệ cho sàn này hoạt động sau khi sàn đã hình thành thì hoạt động vận hành thì ý kiến đa số của các bên là tổ chức theo mô hình doanh nghiệp. Tức  doanh nghiệp tham gia vào quá trình kinh doanh, và doanh nghiệp vận hành sàn. Người mua, người bán vẫn vào và doanh nghiệp đó kết nối. Giống hình thức các công ty giao dịch chứng khoán. Người mua và người bán độc lập, thông qua sàn và sàn sẽ được phí khi các khớp lệnh giao dịch thành công.

Kim Ngọc