Trong khi đó, quỹ đất ở các tỉnh thành phát triển mạnh về khu công nghiệp cũng đang dần cạn kiệt lại trở thành lợi thế lớn cho KBC khi doanh nghiệp này đang sở hữu quỹ đất lớn. Động thái đầu tư vào Saigontel đã cho thấy phần nào tham vọng mới của ông chủ Đặng Thành Tâm với bất động sản Khu công nghiệp.
KBC và SGT có quan hệ mật thiết với nhau
Theo tìm hiểu, Công ty cổ phần công nghệ viễn thông Sài Gòn (Saigontel, mã chứng khoán SGT) được thành lập từ năm 2002, chủ yếu kinh doanh trong lĩnh vực viễn thông. Đến năm 2020, khi có sự tham gia của KBC, SGT đã chuyển sang đầu tư lĩnh vực bất động sản khu công nghiệp và phát triển mạnh mẽ. Trong khoảng thời gian 1-2 năm, quỹ đất của SGT tăng lên 3.000 ha, bất chấp dịch bệnh.
Ông Đặng Thành Tâm và KBC còn có vai trò khá quan trọng tại SGT khi nắm giữ số lượng cổ phần lớn. Cụ thể, ông Đặng Thành Tâm nắm giữ 23.69%; KBC năm giữ 21.48%. Số cổ phần còn lại do Đặng Thị Hoàng Phượng (8.23%); Nguyễn Thanh Hải (4.87%); Nguyễn Thị Kim Thanh (vợ của ông Đặng Thành Tâm, 2.98%); Nguyễn Cẩm Phương (2.98%); Lê Thị Kim Nhung (1.83%). Các cổ đông khác là 33.94%).
Tại Biên bản Đại hội đồng cổ công 2022, có thể thấy mức độ sở hữu khá cô đặc của SGT khi có 59 cổ đông tham dự, đại diện 83,6% cổ phần. Do đó, SGT có thể sẽ là "sân chơi" mới của ông chủ KBC trong lĩnh vực bất động sản khu công nghiệp.
Báo cáo tài chính quý II/2022, tại thời điểm tháng 6/2022, SGT có tổng tài sản là 4.702 tỷ đồng. Trong đó, chủ yếu là các khoản phải đầu tư tài chính dài hạn 1.852 tỷ đồng.
Được biết, SGT đang hợp tác phát triển thành công hơn 30 khu công nghiệp toàn quốc. Có thể kể đến như: Quần thể khu công nghiệp đô thị dịch vụ Tràng Duệ - Hải Phòng; Quần thể KCN đô thị dịch vụ Quế Võ - Bắc Ninh; KCN Đại Đồng Hoàn Sơn - Bắc Ninh; KCN Quang Châu - Bắc Giang; KCN Tân Phú Trung - TP.HCM; KCN Tân Đức – Long An và 170 ha tại Thái Nguyên; khu công nghiệp và khu phi thuế quan tại Khu kinh tế Chân Mây với 118 ha.
Ngoài ra, tháng 2/1022, SGT còn “bắt tay” với VinaCapital và Công ty Aurous (Singapore) trong dự án tổ hợp công nghiệp - đô thị với diện tích 700 ha tại Bắc Giang trị giá 2.5 tỷ USD. Mới đây, SGT cho biết sẽ thu xếp nguồn vốn hơn 2.000 tỷ đồng để triển khai loạt dự án như: cụm công nghiệp Tân Phú 1 và 2 với tổng diện tích 131 ha tại Thái Nguyên, cụm công nghiệp Lương Sơn (34.53 ha), khu công nghiệp Nam Tân Lập quy mô 244,74ha tại Long An, khu công nghiệp Tân Lập (654 ha). Bên cạnh đó, SGT sẽ tiếp tục hoàn thiện pháp lý cho khu công nghiệp Phú Bình, 100 ha nhà xưởng tại khu kinh tế Quảng Yên và mở rộng nghiên cứu phát triển dự án tại Hưng Yên, Hải Dương, Đồng Nai.
Sau khi chuyển hướng sang lĩnh vực bất động sản khu công nghiệp, SGT có lợi nhuận rất tốt. Năm 2021, doanh thu thuần tăng 47% lên mức 690 tỷ đồng, lãi ròng tăng 5.5 lần đạt 70 tỷ đồng. 6 tháng đầu năm 2022, SGT đạt doanh thu thuần 576 tỷ đồng, tăng gấp 3.6 lần và lợi nhuận trước thuế ở mức 157 tỷ đồng, tăng gấp 6 lần so với cùng kỳ.
KBC xuất hiện những khoản vay bất thường
Về phía doanh nghiệp KBC của ông Đặng Thành Tâm xuất hiện bất thường từ sự “phình to” trong hệ sinh thái của mình.
Trong báo cáo tài chính quý II, bên cạnh việc vay ngân hàng, phát hành trái phiếu, KBC xuất hiện nhiều khoản tiền bất thường với các đơn vị liên quan. Cụ thể, cuối quý 2/2021, KBC có khoản phải thu về cho vay ngắn hạn hơn 675 tỷ đồng với SGT. Cũng tại SGT, KBC cũng có khoản phải thu khác về cho vay dài hạn lên đến 599.5 tỷ đồng.
Tổng phải thu về cho vay SGT lên đến 1.274,5 tỷ đồng. Bên cạnh đó, KBC cũng có khoản phải thu khác tại Công ty cổ phần Đầu tư Sài Gòn (583 tỷ đồng) và Công ty cổ phần dịch vụ Kinh Bắc (249 tỷ đồng). Ngoài ra, SGT và SGT Chi nhánh Bắc Ninh cũng cần phải trả KBC 2.6 tỷ đồng tiền lãi vay.
Mặt khác, KBC còn có hai khoản vay tại Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển hạ tầng khu công nghệ cao Sài Gòn trị giá 19 tỷ đồng và 30 tỷ đồng; vay dài hạn Công ty TNHH Saigontel Long An gần 113 tỷ đồng.
Mới đây, KBC cũng vay tín chấp 1.080 tỷ đồng và là vay tín chấp không có tài sản bảo đảm từ Công ty Phát triển Hưng Yên (công ty con) để bổ sung vốn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đáng chú ý, khoản vay này đúng bằng số vốn mà KBC đã góp vào công ty này. Tuy nhiên, Báo cáo tài chính hợp nhất quý 2/2021 của KBC không nhắc đến khoản vay này.
Lũy kế 6 tháng đầu năm, KBC ghi nhận doanh thu giảm mạnh tới 61%, còn hơn 1.08 nghìn tỷ đồng; nhưng lãi ròng gấp 3,7 lần cùng kỳ, đạt 2,37 nghìn tỷ đồng, nhờ khoản đầu tư giá rẻ nêu trên.
Tại thời điểm 30/6, tổng tài sản của KBC là hơn 2.780 tỷ đồng. Tiền mặt và các khoản tương đương giảm mạnh, còn 1.100 tỷ đồng (43%). Các khoản phải thu ngắn hạn tăng 23%, lên 11.500 tỷ đồng, trong đó ghi nhận tăng mạnh ở các khoản trả trước cho người bán với phần lớn là Công ty cổ phần Tư vấn và Đầu tư Kinh Bắc. Giá trị hàng tồn kho cuối kỳ gần như đi ngang, đạt 11.700 tỷ đồng. Tài sản dài hạn gấp 2,1 lần cùng kỳ, nguyên nhân từ khoản đầu tư vào công ty liên kết tăng hơn 2.500 tỷ đồng.
Về nguồn vốn, nợ phải trả gần như đi ngang, đạt 14,4 nghìn tỷ đồng. Trong đó, nợ ngắn hạn tăng 30%, lên 8.480 tỷ đồng. Nợ dài hạn giảm gần 2.000 tỷ đồng, còn 5.940 tỷ đồng.
Ông Đặng Thành Tâm là ai?
Ông Đặng Thành Tâm sinh năm 1964 và là doanh nhân nổi tiếng với bất động sản khu công nghiệp. Tên tuổi của ông gắn liền với Tổng công ty phát triển đô thị Kinh Bắc (KBC), Tập đoàn đầu tư Sài Gòn (Saigon Invest Group), Công ty cổ phần công nghệ viễn thông Sài Gòn (SGT), từng là cổ đông có sức ảnh hưởng tại Công ty cổ phần đầu tư và công nghiệp Tân Tạo (ITA).
Ông là người sáng lập ra KBC và giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT, năm 2007 KBC được niêm yết trên sàn chứng khoán. Năm 2007, ông được đánh giá là người giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam khi năm giữ 30 triệu cổ phiếu KBC và 4,2 triệu cổ phiếu ITA, ước tính khoảng 6.300 tỷ đồng.
Ông Tâm và KBC đã đầu tư đa ngành nghề từ chứng khoán, giáo dục, viễn thông, y tế, bất động sản. Đặc biệt, ông còn đầu tư mạnh vào Ngân hàng Thương mại cổ phần Nam Việt – Navibank (nay là Ngân hàng Thương mại cổ phần Quốc Dân) và Ngân hàng Thương mai cổ phần Phương Tây – Western Bank (nay là PVCombank).
Năm 2012, ông Tâm dần thoái lui khỏi ngân hàng khi khủng hoảng kinh tế xảy ra. KBC lúc đó phải ôm khối nợ trái phiếu lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Sau đó, ông Tâm buộc phải thoái lui khỏi những dự án tâm huyết như dự án tòa tháp 100 tầng diện tích 4.2 ha (cạnh Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội) và Saigon SunBay (xã Long Hòa, huyện Cần Giờ, TP. Hồ Chí Minh) có tổng mức đầu tư dự kiến 1.5 tỷ USD.
Hiện nay, ông được biết đến là ông trùm bất động sản khu công nghiệp khi nắm giữ trong tay quỹ đất khủng. Tính đến 31/12/2021, KBC của ông Đặng Thành Tâm quản lý khoảng 5.188ha đất khu công nghiệp. KBC có quý đất lớn hơn các ông lớn cùng ngành như Idico và Becamex IDC.