Những tranh cãi trái chiều và cả những bức xúc, ngạc nhiên xung quanh bộ sách giáo khoa Cánh Diều dành cho học sinh lớp 1 đang xôn xao dư luận mấy ngày qua! Tại sao vấn đề này lại được quan tâm nhiều như thế?
Không khó để thấy không chỉ phụ huynh lên tiếng mà cả giáo viên, nhiều nhà chuyên môn đã đặt câu hỏi về những “hạt sạn” trong bộ sách này. Dù cho Tổng chủ biên- GS Nguyễn Minh Thuyết hy vọng “mọi người bình tâm, đọc kỹ, hiểu công việc dạy học sinh lớp 1 trước khi đánh giá. Trong quá trình các trường triển khai dạy học, ban biên soạn tiếp tục lắng nghe để xử lý những vấn đề do giáo viên đặt ra” thì những bức xúc vẫn chưa thể lắng xuống.
Đây là chia sẻ của một phụ huynh ở TP HCM “"Tôi đọc truyện ngụ ngôn Hai con ngựa nhưng không hiểu câu chuyện dạy cho con tôi điều gì. Tôi có hỏi con học được điều gì, con bảo không biết. Suy nghĩ một lát sau, con nói nếu bị sai việc thì không làm và trốn đi nơi khác...".
Giảng viên khoa Ngữ văn ĐH Quy Nhơn Trần Xuân Toàn cho rằng "Trẻ con lớp 1 chưa hiểu được hết ý nghĩa, hiểu không tới ý nghĩa thì có thể dẫn dắt câu chuyện theo hướng khác. Hiểu được ngụ ngôn là cách hiểu của người lớn, phải suy nghĩ và từng trải mới hiểu được. Nó giống như truyện cười vậy, khó và rất ngụ ý. Không thể hiểu trên hiển ngôn, mà là hàm ngôn. Học sinh lớp 1 như tờ giấy trắng, đưa ngụ ngôn vào sách giáo khoa, dù là phỏng theo, cũng đã không phù hợp. Theo tôi, khi đã không phù hợp thì nên bỏ đi, thay thế bằng một văn bản, thể loại dễ hiểu và phù hợp hơn".
Còn cô Nguyễn Thu H., GV ở Gò Vấp TP HCM nhận xét “"Tác giả sách giáo khoa không chú ý đến những từ ngữ phổ biến, mang tính toàn quốc, thậm chí không thống nhất trong cách viết, không rõ nghĩa thì rất khó khăn cho giáo viên trong việc truyền thụ kiến thức, mở rộng vốn từ". Đấy là những ý kiến “ôn hòa” và có lẽ bình tâm nhất. Còn rất nhiều cách đặt vấn đề khá căng thẳng, ý kiến rất bức xúc không tiện nêu ra đây.
Bộ GDĐT đã chỉ đạo các trường không gây sức ép hoặc điều chỉnh chương trình cho phù hợp và cho biết sẽ xem xét các góp ý về sách giáo khoa bộ mới này. Ban biên soạn Cánh Diều cũng cho hay họ đang lắng nghe để nếu cần thiết sẽ có những chỉnh sửa cần thiết. Tuy nhiên với việc ngay từ đầu đời, mới bước chân vào con đường học vấn mà học sinh đã vấp phải những “cục đá” to như thế trong SGK thì có lẽ cần có những điều chỉnh sớm hơn.
Lớp 1 vô cùng quan trọng với bất kì đứa trẻ nào và đó là nền tảng, gốc rễ cho cả một quá trình học vấn lâu dài. Nếu “gốc rễ” vững chắc và những điều căn bản lành mạnh, dễ học, dễ hiểu, dễ nhớ thì những năm học tiếp theo sẽ thuận lợi hơn khá nhiều. Chưa kể chắng may gặp những bài học tính giáo dục thấp hoặc không có thì sẽ ảnh hưởng, tác động xấu đến tâm hồn non nớt của trẻ.
Hiện nay Cánh diều được chọn ở gần 30 tỉnh thành và chiếm đến 30% thị phần SGK lớp 1 cho nên tác động của sách rất lớn, hàng triệu HS lớp 1 đang học bộ sách này. Với thực trạng đấy thì không chỉ nhóm biên soạn mà Bộ GDĐT cần sớm có những ý kiến hay giải thích chính thức, thuyết phục dư luận hơn về những bài học, từ ngữ, câu chuyện... đang gây tranh cãi và bị phản ứng trong sách Cánh Diều. Sớm ngày nào tốt cho trẻ và xã hội ngày đó vì giáo dục, nhất là giáo dục cả chữ lẫn nhân cách cho trẻ lớp 1 luôn cần những quy chuẩn rõ ràng, minh bạch và mang tính giáo dục cao.