Hội nghị diễn ra trong bối cảnh tình hình vi phạm về hàng giả, đặc biệt là các sản phẩm liên quan trực tiếp đến sức khỏe nhân dân như thuốc chữa bệnh, sữa bột và thực phẩm chức năng, đang diễn biến phức tạp.
Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên chủ trì hội nghị - Ảnh: VGP/HM
Chủ trì hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh, hội nghị này nhằm triển khai các giải pháp cấp bách trong công tác đấu tranh phòng, chống sản xuất, buôn bán thuốc, mỹ phẩm và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả. Theo đó, Thứ trưởng đề nghị đề nghị 63 tỉnh, thành phố triển khai đợt cao điểm từ nay đến hết tháng 5/2025 trong đấu tranh phòng chống thuốc giả, thực phẩm chức năng giả và báo cáo kết quả báo về Bộ Y tế trước ngày 10/6.
Thứ trưởng cũng yêu cầu các địa phương, cơ quan chức năng tăng cường hậu kiểm đột xuất để phát hiện các vi phạm và xử lý nghiêm. Sau khi tổng hợp báo cáo từ các địa phương, Bộ sẽ báo cáo Chính phủ trước ngày 15/6 tới.
TS Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược cho biết, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thuốc sản xuất bất hợp pháp vẫn có thể lưu hành trên thị trường là do chế tài xử lý đối với các trường hợp vi phạm chưa đủ sức răn đe. Ví dụ, giá trị của một hộp thuốc giả bị phát hiện có thể chỉ ở mức vài trăm nghìn đồng thì mức xử phạt vi phạm hành chính theo quy định hiện hành chỉ từ một đến vài triệu đồng.
Vì vậy, bên cạnh việc nâng cao chế tài xử phạt đối với các cơ sở vi phạm, cần có quyết tâm cao và sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan bảo vệ pháp luật để truy tìm, truy vết và triệt phá các địa điểm sản xuất. Điều này rất quan trọng.
Điển hình như vụ việc tại Thanh Hóa, trên cơ sở báo cáo về thuốc giả của Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa gửi Bộ Y Tế, Bộ đã chỉ đạo Sở Y tế Thanh Hóa phối hợp với Cục Quản lý thị trường và các lực lượng chức năng trên địa bàn kịp thời chuyển hồ sơ các vụ việc có dấu hiệu hình sự sang cơ quan công an điều tra. Cơ quan Công an tỉnh Thanh Hóa đã lập chuyên án để đấu tranh, triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh như thông tin thời gian qua.
Cũng theo TS Tạ Mạnh Hùng, Bộ Y tế đang khẩn trương xây dựng kế hoạch, triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác đấu tranh phòng chống thuốc giả, thuốc kém chất lượng và thuốc không rõ nguồn gốc.
Các giải pháp này bao gồm: rà soát các quy định của pháp luật theo hướng tăng cường chế tài xử lý để đảm bảo tính răn đe; xây dựng cơ sở dữ liệu thuốc được cấp giấy đăng ký lưu hành, kết nối liên thông các cơ sở kinh doanh dược để truy xuất thông tin về nguồn gốc, xuất xứ của thuốc; đẩy mạnh truyền thông để nâng cao nhận thức của người dân trong việc lựa chọn mua thuốc tại các cơ sở kinh doanh dược hợp pháp; tăng cường phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xử lý các trường hợp kinh doanh, bán thuốc qua mạng không đúng quy định…
Trước mắt, Bộ Y tế sẽ tập trung tăng cường quản lý, thanh tra, kiểm tra các cơ sở cung ứng thuốc, yêu cầu các cơ sở phải có đầy đủ hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ của thuốc trước khi nhập và bán cho người dân.
Tăng cường kiểm tra, giám sát các cơ sở sản xuất, kinh doanh dược phẩm, đặc biệt trên các kênh thương mại điện tử và mạng xã hội. Khuyến khích các cơ sở kinh doanh áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc và tem chống giả, như mã QR, để quản lý hàng hóa, giảm thất thoát và ngăn chặn thuốc giả.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố tăng cường kinh phí cho hoạt động lấy mẫu, mua mẫu, cũng như đầu tư cơ sở vật chất và đào tạo nhân lực cho các trung tâm kiểm nghiệm để nâng cao năng lực kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc tại địa phương.
Đồng thời, Cục Quản lý Dược cũng yêu cầu hệ thống kiểm nghiệm trên toàn quốc, bao gồm các viện kiểm nghiệm thuốc Trung ương và các trung tâm kiểm nghiệm tỉnh, thành phố, tăng cường lấy mẫu thuốc trên thị trường, chú trọng lấy mẫu có trọng tâm, trọng điểm, cả định kỳ và đột xuất.