iPhone xách tay từ lâu được mặc định là một phân khúc sản phẩm tại Việt Nam với những lợi thế như hàng về sớm, giá rẻ hơn hàng chính hãng. Ngoài ra, số lượng sản phẩm qua sử dụng, model đời cũ cũng phong phú hơn hẳn so với mặt hàng chính ngạch - cung cấp cho người dùng nhiều lựa chọn ở nhiều tầm giá khác nhau.
Theo thông tin từ hàng loạt đơn vị kinh doanh, dù iPhone chính hãng đã phát triển mạnh mẽ trong vài năm qua, lượng iPhone xách tay bán ra luôn đạt tỷ lệ 50:50 so với hàng chính hãng. Chỉ đến khi đại dịch bùng phát, việc di chuyển giữa các quốc gia gặp khó khăn, hàng hoá vận chuyển không thông suốt, lượng iPhone xách tay về nước mới giảm mạnh.
Thời điểm trước khi dịch bệnh bùng phát, hàng loạt cửa hàng ở Hà Nội, TP.HCM ngừng kinh doanh sản phẩm iPhone xách tay trước khi nghị định 98/2020 NĐ-CP có hiệu lực vào tháng 10/2020. Theo đó, các hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và cá nhân kinh doanh hàng nhập lậu phải chịu mức phạt 500.000 đồng đến 50 triệu đồng tuỳ theo giá trị của từng loại hàng. Đối với tổ chức vi phạm, mức phạt có thể tăng gấp đôi.
Nghị định cũng nêu rõ sẽ xử phạt các hàng hoá không có giấy phép nhập khẩu, không đi qua cửa khẩu quy định và không làm thủ tục hải quan. Hàng hoá nhập khẩu lưu thông trên thị trường không có hoá đơn, chứng từ kèm theo hoặc hoá đơn chứng từ không hợp pháp cũng nằm trong diện bị xử phạt.
Ngay sau đó, đại dịch Covid-19 ập đến và đẩy nhanh quá trình này. Trong 2 năm qua, lượng iPhone xách tay về nước đã ở mức cực kỳ thấp, ước tính bằng khoảng 1/10 so với thông thường.
Đỉnh điểm của việc này là khi iPhone 13 ra mắt. Không còn sự sôi động như các năm, thị trường iPhone 13 xách tay khá ảm đạm khi lượng hàng về nhỏ giọt, không đủ đáp ứng nhu cầu thị trường và giá bán thậm chí còn tăng sau khi về nước một vài tuần - điều chưa từng xảy ra trước đây. Thời điểm hiện tại, iPhone xách tay còn được chào bán cao hơn cả giá nhận đặt trước từ các đại lý chính hãng (mở bán từ 22/10).