Ngày 21/2, TAND TP Đà Nẵng đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với Nguyễn Đức Tài (SN 1989, quê quán xã Nam Phúc Thăng, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp quý hiếm" và tội "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”.
Theo cáo trạng, từ tháng 2/2021 - 9/2021, thông qua một người tên July (chưa rõ lai lịch), Tài đã lấy CMND của người đã qua đời, lập công ty “ma”, để 2 lần nhập khẩu 456,90 kg ngà voi, 138,784 kg sừng tê giác, 6.230 kg vảy tê tê và 3.108 kg xương sư tử từ các nước châu Phi về Việt Nam qua Cảng Tiên Sa (Đà Nẵng).
Cụ thể, lần thứ nhất vào khoảng tháng 2/2021, July liên hệ với Tài đề nghị Tài lập một công ty để nhập khẩu hàng hóa là các loại động vật hoang dã như ngà voi, vảy tê tê, sừng tê giác từ các nước Châu Phi về Việt Nam qua Cảng Tiên Sa, thành phố Đà Nẵng, mỗi chuyến hàng trót lọt Tài sẽ được July trả công 20 triệu đồng, Tài đồng ý.
July đã gửi bản sao giấy CMND của Ninh Thái Cường (đã mất) cho Tài. Sau đó, Tài đã thuê người làm thủ tục thành lập Công ty TNHH Nam Thái Cường, làm con dấu với số tiền 1,5 triệu đồng (Tài tự đặt tên công ty, tự lấy trụ sở tại số 180 Lý Nhân Tông, phường Khuê Trung, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng và tự ký tên Ninh Thái Cường trên các giấy tờ đề nghị thành lập doanh nghiệp).
Vào ngày 3/5/2021, theo vận đơn vận chuyển số MIDUJ155030, container số MSDU1006024 khai báo tên hàng hóa vận chuyển là sàn gỗ, đơn vị gửi hàng là Công ty Sawab on Behaft of Trader Dynamo, Nam Phi, đơn vị nhận hàng là Công ty TNHH Nam Thái Cường, hàng đến cảng Đà Nẵng vào lúc 02h ngày 17/7/2021.
Tài được July thông báo là hàng về nhưng do bị lực lượng Hải quan kiểm tra, phát hiện hàng hóa nhập khẩu là sừng tê giác, xương sư tử, cấm nhập khẩu nên Tài không làm thủ tục mở tờ khai Hải quan và bỏ hàng.
Ngày 19/7/2021, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Đà Nẵng nghi vấn container chứa hàng hóa vi phạm pháp luật nên đã tiến hành khám phương tiện vận tải, đồ vật theo thủ tục hành chính, kết quả khám đã phát hiện bên trong container chứa 52 khúc sừng nghi sừng tê giác, trọng lượng 138,784 kg và 93 thùng xương nghi xương sư tử, trọng lượng 3.108 kg. Lần 2, khoảng tháng 8/2021, July tiếp tục yêu cầu Tài lập công ty để nhập khẩu hàng hóa như lần một và Tài đồng ý.
Tài tiếp tục thuê người làm thủ tục thành lập Công ty TNHH Quang Nhật Long, làm con dấu với số tiền 1,5 triệu đồng (Tài tự đặt tên công ty, tự lấy trụ sở tại số 145 Đống Đa, phường Thạch Thang, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng và tự ký tên Nguyễn Nhật Long trên các giấy tờ đề nghị thành lập doanh nghiệp) nhưng tài chưa cung cấp giấy CMND.
Thông qua mạng xã hội, Tài liên hệ với 1 đối tượng (không rõ nhân thân lai lịch) đặt làm giả 1 giấy CMND với các nội dung theo yêu cầu của Tài với giá 1 triệu đồng. Ngày 27/9/2021, sau khi Tài nhận được giấy CMND giả (mang tên Nguyễn Nhật Long…) mang đi chứng thực bản sao đúng với bản chính. Sau đó, Tài đưa bản sao đã được chứng thực cho người được thuê nộp hồ sơ thành lập Công ty TNHH Quang Nhật Long.
Vào ngày 25/9/2021, theo vận đơn vận chuyển khai báo tên hàng hóa nhập khẩu là hạt điều, đơn vị gửi hàng là Công ty Cargo Trade Nigeria Limited 32 Cha, Llawa Industrial Estate Kano Niger, IA, đơn vị nhận hàng là Công ty TNHH Quang Nhật Long, hàng đến Cảng Đà Nẵng vào ngày 5/1/2022.
Ngày 5/1/2022, Tài được July thông báo hàng đã về và gửi cho bộ hồ sơ nhập khẩu hàng hóa. Tài thuê Nguyễn Văn Tám - Giám đốc Công ty TNHH Thiên Phúc làm thủ tục khai báo Hải quan, Tài đưa bộ hồ sơ nhập khẩu hàng hóa và tự ký giấy giới thiệu để Tám đến hãng tàu Maersk chi nhánh Đà Nẵng nhận lệnh giao hàng, thanh toán phí xếp dỡ container.
Ngày 11/1/2022, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Đà Nẵng nghi vấn container chứa hàng hóa vi phạm pháp luật nên đã tiến hành khám phương tiện vận tải, đồ vật theo thủ tục hành chính, kết quả khám đã phát hiện bên trong container chứa 17.346 kg hạt điều, 456,9 kg nghi ngà voi và 6.232 kg nghi vảy tê tê.
Sau khi lô hàng bị lực lượng Hải quan kiểm tra phát hiện có động vật hoang dã thì Tám đã trả lại bộ hồ sơ hải quan cho Tài. Toàn bộ các đồ vật, tài liệu liên quan đến hành vi vi phạm của Công ty TNHH Nam Thái Cường và Công ty TNHH Quang Nhật Long, Tài đã đốt bỏ hết.
Căn cứ hồ sơ vụ án và các chứng cứ có liên quan, TAND TP Đà Nẵng đã tuyên Nguyễn Đức Tài mức án 10 năm tù về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp quy hiếm" và 3 năm tù về tội "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”. Tổng hợp hình phạt mà Tài phải chấp hành là 13 năm tù, phạt bổ sung số tiền 50 triệu đồng.