Trong bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng dưới tác động của công nghệ và yêu cầu phát triển bền vững, chuyển đổi số gắn liền với thực hành ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) không chỉ là xu hướng, mà đã trở thành điều kiện tiên quyết giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Theo bà Nguyễn Thu Hằng - Phó Tổng Biên tập Báo Dân trí nhấn mạnh tại hội thảo chuyên đề “Giải pháp chuyển đổi số và thực hành ESG - Chìa khóa hướng tới hội nhập nền kinh tế toàn cầu”, trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng phát triển bền vững, ESG và chuyển đổi số không chỉ là xu thế mà đã trở thành yếu tố cốt lõi trong chiến lược phát triển dài hạn của mỗi doanh nghiệp.
Bà Nguyễn Thu Hằng - Phó Tổng Biên tập Báo Dân trí
“Chuyển đổi số giúp tối ưu hóa vận hành, nâng cao năng lực cạnh tranh, còn ESG lại là ‘tấm hộ chiếu’ để doanh nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế, thu hút vốn đầu tư và khẳng định trách nhiệm với cộng đồng xã hội. Việc kết hợp những yếu tố này một cách có hiệu quả chính là điều kiện để doanh nghiệp phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới” – bà Hằng khẳng định.
Với góc nhìn toàn cầu và kinh nghiệm trong việc triển khai ESG tại các tập đoàn đa quốc gia, ông Sam Hana - Giám đốc điều hành và Phó Chủ tịch chiến lược ASEAN Shell Global Lubricants, đồng Giám đốc Chương trình EMBA tại trường Quản lý, Viện Công nghệ châu Á (AIT) khẳng định, ESG đã trở thành một ưu tiên hàng đầu của thế kỷ 21, là nền tảng chiến lược cho sự phát triển dài hạn.
Ông Sam Hana Giám đốc điều hành và Phó Chủ tịch chiến lược ASEAN Shell Global Lubricants, đồng Giám đốc Chương trình EMBA tại trường Quản lý, Viện Công nghệ châu Á (AIT)
Ông Sam Hanna cho biết, các công ty Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức khi thực hành ESG. 80% doanh nghiệp có cam kết hoặc có kế hoạch thực thi ESG nhưng có tới 34% doanh nghiệp không có chương trình ESG. Đối với các doanh nghiệp lớn, chỉ 15% các doanh nghiệp có báo cáo đầy đủ về ESG. 76% các doanh nghiệp thiếu cấu trúc quản trị ESG về vai trò nhiệm vụ, trách nhiệm hay cơ chế giám sát.
Trước bối cảnh mới với xu hướng chuyển dịch toàn cầu, thực thi ESG không còn là lựa chọn mà đã trở thành chiến lược bắt buộc của doanh nghiệp. Thực tế, Việt Nam đã có nhiều doanh nghiệp thực thi ESG thành công và gặt hái được kết quả trong kinh doanh như trong ngành xuất khẩu gỗ, ngân hàng, vận tải.
Để tích hợp ESG vào chiến lược kinh doanh, ông Sam Hanna đề xuất 05 bước để doanh nghiệp Việt Nam triển khai. Đầu tiên, doanh nghiệp cần xác định tính trọng yếu của ESG. Thứ hai là tích hợp vào các quyết định trọng yếu, đưa các yếu tố ESG vào chiến lược kinh doanh cụ thể của doanh nghiệp. Thứ ba là đo lường và quản lý nhờ hệ thống dữ liệu, chỉ số rõ ràng để giám sát kết quả thực thi. Thứ tư là đổi mới sáng tạo cho phát triển bền vững, doanh nghiệp cần sáng tạo ra những sản phẩm, quy trình giải quyết các thách thức về môi trường. Thứ năm là có những cam kết cụ thể với cổ đông, cộng đồng và cơ quan quản lý.
Theo TS. Phùng Văn Đông - Giám đốc Viện Công nghệ Châu Á tại Việt Nam (AIT Việt Nam), bên cạnh các nguồn lực như tài chính hay công nghệ, ESG và chuyển đổi số sẽ không thể thành công nếu thiếu năng lực con người. Đây được xem là nhân tố quyết định, chiến lược trong việc gia tăng sức cạnh tranh của quốc gia và của doanh nghiệp.
TS. Phùng Văn Đông - Giám đốc Viện Công nghệ Châu Á tại Việt Nam
Trên thực tế, thời gian qua, doanh nghiệp Việt Nam đã có chiến lược thực hành ESG, nhưng rào cản gặp phải là thiếu nguồn nhân lực ESG và nhân lực số. Đây được xác định là “điểm nghẽn” lớn trong quá trình chuyển đổi bền vững của doanh nghiệp Việt. Cụ thể, nguồn nhân lực về công nghệ thông tin, an toàn thông tin, và nhân lực xanh đang thiếu hụt, trong khi chất lượng của nguồn nhân lực mới tốt nghiệp chưa đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp, một phần do chương trình đào tạo chưa kịp thời cập nhật để đáp ứng nhu cầu thay đổi nhanh chóng của thị trường.
Do đó, TS. Phùng Văn Đông cho rằng, cần phải có sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan từ chính phủ, doanh nghiệp đến cơ sở đào tạo để phát triển nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu thực tế. Các trường đại học, tổ chức đào tạo cần phối hợp với doanh nghiệp, chính phủ để xây dựng các chương trình đào tạo linh hoạt, thực tiễn, trong đó chú trọng vào đào tạo liên ngành, kết hợp lý thuyết và thực hành, tạo cơ hội tiếp cận cho nhiều đối tượng, cùng với đó là tăng cường hợp tác quốc tế, kết nối với các chuyên gia, doanh nghiệp để nâng cao chất lượng đào tạo.
Trong một thế giới đang tiến tới phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng, chuyển đổi số và thực hành ESG không còn là lựa chọn, mà là con đường bắt buộc để doanh nghiệp Việt Nam tồn tại, phát triển và khẳng định vị thế. Việc sớm nhận diện xu hướng, hành động cụ thể và liên kết hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ vượt qua thách thức mà còn vươn lên mạnh mẽ trong chuỗi giá trị toàn cầu.