Sáng ngày 25/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế. Trong tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, nội dung sửa đổi của luật sẽ điều chỉnh quy định về khám, chữa bệnh đúng tuyến và không đúng tuyến (thông tuyến) theo cấp chuyên môn kỹ thuật được cập nhật từ Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023. Dự luật này vẫn giữ nguyên tỷ lệ hưởng bảo hiểm y tế theo quy định hiện hành.
Một trong những điểm đáng chú ý của dự thảo là việc bỏ thủ tục chuyển tuyến đối với một số trường hợp bệnh hiếm và bệnh hiểm nghèo. Theo đó, người bệnh có thể được chuyển thẳng lên các cơ sở y tế có chuyên môn cao mà không cần qua các thủ tục phức tạp, giúp giảm bớt gánh nặng chi phí, thuận tiện hơn cho người dân, đồng thời tiết kiệm nguồn quỹ bảo hiểm y tế.
Ngoài ra, dự thảo cũng đề xuất quy định hỗ trợ cho người dân tộc thiểu số, hộ nghèo sống tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn, cũng như cư dân ở xã đảo, huyện đảo. Những đối tượng này sẽ được thanh toán 100% chi phí điều trị nội trú khi khám chữa bệnh tại cơ sở không đúng tuyến ban đầu, cùng với quy định về việc chuyển tuyến.
Cụ thể, bệnh nhân mắc các bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, hoặc các bệnh cần phẫu thuật, kỹ thuật cao sẽ được thanh toán 100% chi phí theo tỷ lệ bảo hiểm y tế mà không cần làm thủ tục chuyển tuyến. Danh mục bệnh và quy định này sẽ do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành.
Quy định về đăng ký khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu và việc chuyển người bệnh giữa các cơ sở khám, chữa bệnh đã được sửa đổi để phù hợp với quy định về cấp chuyên môn kỹ thuật.
Cụ thể, theo dự thảo luật, các cơ sở khám, chữa bệnh có cấp chuyên môn kỹ thuật cao hơn sẽ chuyển người bệnh về cơ sở đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu để quản lý, theo dõi các bệnh mãn tính và cấp phát thuốc chuyên khoa. Điều này áp dụng đối với các loại thuốc được sử dụng tại cơ sở có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao hơn.
Ngoài ra, trong trường hợp cơ sở khám, chữa bệnh không thể cung cấp dịch vụ kỹ thuật hoặc điều trị phù hợp với tình trạng bệnh, người bệnh có thể chuyển sang cơ sở khác có phạm vi chuyên môn tương ứng mà không cần thực hiện thủ tục chuyển tuyến.
Về thẩm tra sơ bộ quy định đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu, Thường trực Ủy ban Xã hội nêu rõ rằng dự thảo luật quy định các cơ sở khám, chữa bệnh thuộc cấp ban đầu và một số cơ sở cấp cơ bản, chuyên sâu đáp ứng tiêu chí về khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế có thể tổ chức đăng ký khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu.
Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Xã hội cho rằng, quy định này có thể tạo ra sự không công bằng giữa các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế. Một số người được đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu tại cơ sở chuyên sâu, trong khi những người khác chỉ được đăng ký tại cơ sở cơ bản. Điều này cũng tạo ra sự bất bình đẳng giữa các cơ sở y tế thuộc các cấp độ khác nhau khi thực hiện chức năng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu. Trong bối cảnh hiện tại, quy định này có thể dẫn đến tình trạng xin-cho trong việc đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu, cũng như nguy cơ lạm dụng chính sách chuyển tuyến dễ dàng từ cơ sở ban đầu lên cơ sở chuyên sâu.
Hơn nữa, quy định này chưa phù hợp với chủ trương của Đảng và Quốc hội về việc đầu tư, nâng cao năng lực cho hệ thống y tế dự phòng, y tế cơ sở, và chăm sóc sức khỏe ban đầu, nhằm giảm tải cho các cơ sở chuyên sâu theo Luật Khám, chữa bệnh.
Trên thực tế, vẫn có những cơ sở khám, chữa bệnh cơ bản và chuyên sâu thực hiện chức năng khám, chữa bệnh ban đầu. Do đó, cần nghiên cứu và quy định rõ ràng hơn về nguyên tắc, tiêu chí và điều kiện cụ thể cho các trường hợp đặc thù được phép tổ chức khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu.
Ngoài ra, cần xác định rõ ràng khái niệm "một số cơ sở" trong dự thảo luật để đảm bảo tính minh bạch và khả thi của quy định.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đã nhấn mạnh rằng một trong những bức xúc lớn hiện nay là vấn đề thanh quyết toán bảo hiểm y tế và đảm bảo cung ứng đủ thuốc cho người dân khi khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế.
Theo Chủ tịch Quốc hội, làm sao phải đảm bảo công bằng giữa khám, chữa bệnh dịch vụ và khám bảo hiểm y tế, không được phân biệt đối xử.
“Phải quán triệt căn bản để người có tiền đi khám dịch vụ và người không có tiền đi khám BHYT được đối xử công bằng”, ông Mẫn phát biểu, đồng thời nhấn mạnh cần giải quyết căn cơ tận gốc, thay vì chỉ giải quyết khi có dư luận chỗ này hay chỗ khác.
Về việc chuyển tuyến điều trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý việc bổ sung các đối tượng đảm bảo công bằng. “Nếu đã mua BHYT thì có thể đi toàn quốc, đến tỉnh nào, huyện nào có thẻ BHYT đều được khám, được thanh toán. Lộ trình tiến tới làm sao cho đơn giản”, Chủ tịch Quốc hội gợi mở.
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nói việc chuyển BHYT và thanh toán BHYT cần rà soát xem còn vướng gì. “Người ta đang đi sản xuất kinh doanh trên đường, dù đăng ký bệnh viện huyện nhưng đến bệnh viện nào cũng phải cho người ta khám, chữa bệnh”, ông đề nghị.
Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cũng đề nghị nên chăng bổ sung đối tượng cận nghèo được thanh toán 100% chi phí điều trị nội trú khi khám bệnh tại cơ sở không phải cơ sở đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu.
“Một gia đình được tổ chức nào tài trợ cái tivi là lên cận nghèo. Sét đánh cháy cái tivi lại xuống nghèo ngay”, Phó chủ tịch Quốc hội nói.