Trong Hội Thảo “Một số kiến nghị và giải pháp tháo gỡ khó khăn để phục hồi thị trường bất động sản trong giai đoạn hiện nay”, diễn ra tại Hà Nội ngày 25/11, TS Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ Quốc gia cho rằng, ngoài khan hiếm nguồn cung và luật lệ chồng chéo, giá bất động sản tăng cao còn do có rất nhiều doanh nghiệp có hiện tượng mua gom và đầu cơ dự án.
Có nhiều quan điểm rằng, đây là thời điểm tốt để mua gom bất động sản nên rất nhiều doanh nghiệp lớn thu gom rất nhiều đất để phát triển dự án nhưng thực chất chỉ phát triển có lệ, trong khi các doanh nghiệp khác cần lại thiếu đất, thiếu dự án trầm trọng.
Theo TS Lê Xuân Nghĩa, đây là thực trạng dẫn đến hiện tượng lãng phí đất đai nghiêm trọng, làm đình trệ cả tài chính và thị trường rơi vào rủi ro. Nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn nhưng âm dòng tiền nhiều năm nay song họ lại không hề lo lắng vì mục đích của họ là đầu cơ dự án.
Điều này dẫn đến hệ lụy là những năm gần đây, giá bất động sản luôn tăng khiến người dân luôn kêu ca về giá bất động sản. Nhiều người mua nhà cứ nghĩ có trong tay 1,5 tỷ đồng là có thể mua được một căn chung cư các quận ngoại thành, cách xa trung tâm nhưng giá thực tế giá bán có thể lên đến 2,5 tỷ đồng.
Theo ông Nguyễn Văn Sinh, Thứ trưởng Bộ Xây dựng, thị trường bất động sản đã chứng kiến hiện tượng tăng giá ở một số khu vực, một số phân khúc đặc biệt là đất nền tăng nhanh trong thời gian ngắn do xuất hiện các thông tin chưa rõ ràng về quy hoạch hành chính từ huyện, thị xã lên quận, thành phố; về chủ trương đầu tư xây dựng các khu đô thị, khu du lịch mới, đầu tư xây dựng sân bay.
Trong đó, tại thời điểm cuối quý 1, đầu quý 2 đã xảy ra hiện tượng tăng giá, "sốt giá" tại một số phân khúc bất động sản. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do chưa hình thành được hệ thống giao dịch được kiểm soát, đảm bảo tính pháp lý trong giao dịch bất động sản, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
Ngoài ra, thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản vẫn còn nhiều hạn chế, thiếu tính minh bạch, dẫn đến tình trạng thông qua các dự án bất động sản, nhà ở chưa đủ cơ sở pháp lý, điều kiện huy động vốn hoặc “dự án ma” để lừa đảo, chiếm dụng tiền huy động của người mua. Cũng như việc lợi dụng các thông tin về quy hoạch, về nâng cấp đô thị, cấp hành chính để thổi giá, gây sốt ảo bất động sản.
Đặc biệt, có hiện tượng các sàn giao dịch bất động sản câu kết nhau để “ôm hàng” sau đó “làm giá” và “tạo sóng” để “thổi giá” bất động sản, gây “sốt ảo” làm nhiễu loạn thị trường.
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng, để giải quyết các khó khăn của thị trường bất động sản, cần tiếp tục rà soát, nghiên cứu, hoàn thiện chính sách pháp luật có liên quan nhằm tháo gỡ những chồng chéo, vướng mắc về thủ tục pháp lý, tạo cơ chế thông thoáng cho thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh. Đồng thời kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản tránh rủi ro kép, ngăn chặn việc sử dụng nguồn vốn cho vay sản xuất, tiêu dùng vào đầu tư, kinh doanh bất động sản.
Đối với các địa phương cần có biện pháp quản lý, ngăn chặn việc chia tách, "phân lô, bán nền" tại các khu vực chưa được phép đầu tư, thiếu hệ thống hạ tầng; tăng cường kiểm soát hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản, các tổ chức, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản; chấn chỉnh hành vi mua bán trao tay nhiều lần, "thổi giá" gây nhiễu loạn thông tin thị trường bất động sản.
Tại hội thảo các chuyên gia cũng cho rằng, để ổn định thị trường giao dịch bất động sản, cần công bố thông tin dữ liệu về các dự án bất động sản được chấp thuận đầu tư, kế hoạch và quy hoạch sử dụng đất đai tại địa phương, dự án được phép giao dịch trên thị trường, biến động giá bất động sản.